Bệnh cao huyết áp và cách phòng ngừa

Trong đời sống công nghiệp hiện nay, bệnh cao huyết áp ngày càng trở nên phổ biến. Các yếu tố liên quan đến việc gia tăng huyết áp thường gắn liền vớI đời sống hiện đại như: thừa cân, hút thuốc lá, uống rượu nhiều, thừa lượng muối và lượng chất béo trong khẩu phần ăn… vì vậy, duy trì một lối sống lành mạnh là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng chống căn bệnh này.

>> Máy đo huyết áp loại nào tốt nhất?

Huyết áp là gì?

Huyết áp là áp suất động mạch được tạo bởi sức đẩy của tim và sức ép của thành động mạch. huyết áp thường được tượng trưng bằng hai chỉ số (thí dụ 120/80 đơn vị là mmHg), số trên (120) gọi là huyết áp tâm thu, biểu hiện lực đẩy từ tim khi tim co bóp đẩy máu đi; số dưới (80) gọi là huyết áp tâm trương, biểu hiện trương lực của thành mạch. Khi nào thì gọi là cao huyết áp? Khi đo huyết áp, muốn có một trị số tin cậy, người được đo phải nghỉ ngơi 10 – 15 phút trước khi đo và thường đo huyết áp ở tay trái.

Trị số huyết áp bình thường của mỗi người thay đổi tùy theo lứa tuổi 

- Huyết áp tâm trương (số dưới) bình thường là từ 84-89; 90-104 là hơi cao và từ 105 trở lên là cao. 

- Huyết áp tâm thu (số trên) bình thường là từ 120-139; 140-159 là hơi cao và 160 trở lên là cao. 

- Dưới 40 tuổi, huyết áp 145/80; dưới 50 tuổi, HA 150/80; dưới 60 tuổi huyết áp 160/ 90 và trên 60 tuổi, huyết áp 165/95 được coi là có khuynh hướng cao. 

Những yếu tố ảnh hưởng đến trị số huyết áp

Thỉnh thoảng, nếu thấy huyết áp thay đổi và có khuynh hướng tăng thì khoan lo, vì có nhiều yếu tố trong cuộc sống ảnh hưởng đến trị số của huyết áp như lo nghĩ, cảm xúc mạnh, bị stress, vận động nhiều, dùng nhiều chất kích thích… Ngoài ra, theo thời gian, người càng cao tuổi huyết áp càng có khuynh hướng tăng lên do động mạch bị xơ vữa, kém đàn hồi. 

Chế độ ăn uống cho người bị cao huyết áp

Việc sử dụng thuốc trị cao huyết áp phải do BS chỉ định nhưng một vấn đề khác cũng cần đặt ra, đó là làm giảm yếu tố nguy cơ cao huyết áp do ăn uống. Vì thế, chế độ dinh dưỡng thích hợp là cần thiết.

- Thông thường nên ăn 3 bữa/ngày, không nên ăn vặt.

- Tránh thức ăn chiên xào, hạn chế mỡ, nhất là mỡ động vật. Tốt nhất là sử dụng thực phẩm hấp, luộc.

- Tránh các chất kích thích như trà, cà phê, thuốc lá…

- Nên ăn nhiều rau quả xanh để cung cấp chất xơ cho cơ thể, dùng dầu thực vật thay mỡ… và các sản phẩm từ ngũ cốc, trái cây, sản phẩm từ sữa…

- Trong các loại thịt thì ưu tiên cá, sau đó đến thịt gia cầm, cuối cùng mới đến thịt bò, heo, cừu.

- Hạn chế ăn muối, các nước chấm mặn, các thực phẩm giàu natri như: tôm khô, trứng vịt muối, chanh muối, thịt chà bông…

Bỏ thói quen xấu

- Ngưng hút thuốc: là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa cả bệnh tim mạch lẫn không tim mạch ở người cao huyết áp.

- Bớt uống rượu: có những bằng chứng cho thấy, có mối tương quan chặt chẽ giữa uống rượu, huyết áp và tỷ lệ bệnh cao huyết áp trong cộng đồng. Ngoài ra, rượu làm giảm tác dụng của thuốc hạ huyết áp. Những người này cần lưu ý, nếu uống nhiều rượu sẽ gia tăng nguy cơ bị tai biến mạch máu não.

- Tăng hoạt động thể lực: giảm bớt béo phì, người sống tĩnh tại cần tập thể dục đều đặn ở mức vừa phải như đi bộ nhanh hoặc bơi lội trong vòng 30 –45 phút, 3-4 lần/tuần. Các hoạt động thể dục này hiệu quả hơn chạy hoặc nhảy và có thể làm giảm huyết áp tâm thu từ 4- 8mmHg. Các tập luyện nặng như cử tạ có tác dụng làm tăng huyết áp, vì vậy nên tránh.

Theo Suckhoedoisong